zwucowanje  1

powědanje

Modul powědanje ma tśi źěle.

źěl 1

krotka prezentacija

Prezentěrujśo Wašej rozgranjańskej partnaŕce/Wašomu rozgranjańskemu partnarjeju jaden z dołojce napisanych temow. Wy maśo za to dwě minuśe casa. Pó swójej prezentaciji wótegrońśo na pšašanja Wašeje partnaŕki/Wašogo partnarja.

Pó tom, až Waša rozgranjańska partnaŕka/Waš rozgranjański partnaŕ jo teke prezentěrował/-a swój tema, stajśo jej abo jomu pšašanja ako Was zajmuju. W casu prezentacije pó móžnosći njepśetergniśo Wašu rozgranjańsku partnaŕku/Wašogo rozgranjańskego partnarja.

  • knigły, ako sćo cytali (tema a jadnanje, awtor, wósoby, stil, Wašo měnjenje atd.)
  • film, ako sćo wiźeli (družyna filma, tema a jadnanje, grajarje, Wašo měnjenje atd.)
  • drogowanje, ako sćo gótowali (cil, cas, kraj, luźe, zajmnostki kraja atd.)
  • (muzikowe) zarědowanje, na kótaremž sćo byli (družyna zarědowanja, muzika, městno, Wašo měnjenje atd.)
  • sportowe tšojenje, na kótaremž sćo byli (sportowa družyna, městno, rezultat, Wašo měnjenje atd.)
źěl 2

wó wopśimjeśu teksta diskutěrowaś

0

Cytajśo slědujucy casnikaŕski tekst. Diskutěrujśo z Wašeju partnaŕku/Wašym partnarjom wó wopśimjeśu teksta.

Zaplasćo swójske nazgónjenja a měnjenja. Wobtwarźćo Waše argumenty. Powědajśo wó móžnych rozwězanjach.

1

Co jo moda?

Stawizny drastwy su tak stare ako stawizny cłowjecneje kultury. Głowna funkcija drastwy jo, luźe pśed wliwami klimy a wjedra šćitaś. Togodla su wobydlarje proznjeńcow w lodowej dobje śopłe kóžuchy nosyli, ako źinsa hyšći Eskimo w arktis gótuju. Druge wobydlarje našogo planeta zasej, ako na pśikład někotare w Africe žywe praludy (Urvölker), dla góruceje klimy źinsa hyšći lěbda drastwu nose.

Toś te fakty njejsu se generelnje změnili, ze wšednego zdrastwjenja pak jo se jadna z nejwažnjejšych branžow ciwilizacije wuwiła: moda. Powědamy źinsa wó tom, až jo drastwa moderna abo njemoderna, praktiska, alternatiwna, sportojska atd. Co pak jo pópšawem moda?

Gaž wó někim gronimy, až se wón modernje drastwi, groni to pón, až wótpowědujo słodoju wětšyny luźi? Moda se źinsa wjelgin malsnje pśeměnja, dokulaž jo kradu wótwisna wót góspodaŕstwa. Tekstilna industrija producěrujo z pomocu nejlěpšych designerow stawnje nowu a hynakšu drastwu, za kótaruž mócnje wabi. Z wabjenim se cesto póstaja, co jo moderne a co nic.

A luźe kupuju raźi moderne wěcy. Drastwa pak ma teke symbolisku gódnotu. Tak pokazuju uniformy na status nosarja w towarišnosći a na póśěgi a zwiski mjazy nim a towarišnosću (wójak, policist). Gaž luźe maju wósebnu žywjeńsku wašnju abo kśě pśeśiwo něcomu protestěrowaś (hipije, punkarje, gothics), nose wósebnje nadpadnu drastwu. A teke radosć na pśewoblekanju jo zajmny fakt. W zapustowem abo karnewalowem casu luźe raźi do drugich rolow zalězu. Graśa z maskami a pśewoblekanje maju swój zakład južo w starej mytologiji. Luźe su južo pśed lěttysacami z maskami a zogolom na pśikład zymske duchy wugnali, aby se mógało nalěśe skóńcnje pśesajźiś. Grichy su samo swójskego boga měli, k cesći kótaregož su raz wob lěto pšawje praskali. Bogoju jo se groniło Dionysos.

Z tych starych tatańskich nałogow jo nastał poźdźej karnewal abo našo camprowanje.

Kaki póśěg mašo Wy k moźe? Kupujośo jadnorje drastwu abo jo moda za Was wenkowne zwopšawźenje pócynkow Wašeje wósoby?

(pó Płomjenju 11/2001)

źěl 3

zmakanje planowaś

0

Wej stej njedawno śěgnułej do Hamburga a matej wótglědanje, how zgromaźiś familije a luźe, ako su teke z Łužyce how abo do bliskosći śěgnuli a powědaju serbski. Wam jo znate, až su to tśi familije ze źiśimi, dwa studenta a jaden pśistajony na montažy.

Gótujtej zgromadnje z Wašeju partnaŕku/Wašym partnarjom plan, co jo wšo móžno organizěrowaś za zmakanje takeje małeje serbskeje comunity.